فهرست مطالب
نشریه انسان پژوهی دینی
پیاپی 17 (پاییز و زمستان 1387)
- تاریخ انتشار: 1387/10/12
- تعداد عناوین: 10
-
-
صفحات 3-29
با وجود افراط و تفریط در اعمال نامتعارف در عزاداری اهل بیت علیهم السلام برخی اعمال یاد شده را بدون هیچ قید و شرطی جایز د انسته و برخی جز گریه کردن، عمل دیگری را مجاز ندانسته اند. در این نوشتار با بررسی ادله و رد افراط و تفریط یاد شده، اثبات شده که اموری همانند سرزنی و سینه زنی به نحو متعارف امروزی، در مصیبت اهل بیت (ع) جایز است و اموری که موجب وهن دین و مذهب یا ضرر قابل توجهی بر بدن می شود مانند قمه زنی و زدن زنجیر تیغ دار بر بدن، جایز نیست. زنجیر معمولی از نظر شمول ادله جواز نسبت به آن، جای تردید دارد.
کلیدواژگان: اعمال نامتعارف، عزاداری اهل بیت(ع)، جزع، لطمه -
صفحات 31-55
بعضی از گزاره های کلامی به صورت مستقیم در استنباط فقهی تاثیرگذار است. جامعیت و کمال شریعت یکی از گزاره های کلامی موثر در تفسیر متون دینی است. طبق قول مختار، دین برای سعادت دنیا و آخرت است. بر اساس جامعیت دین موثر، متون دینی قابل تفسیر، در همین راستا تفسیر می گردند. دین اسلام به تشریع احکام کلی و جزیی پرداخته، اما این گونه وضع قوانین، به معنای کافی بودن آنها در همه ابعاد زندگی انسان ها نیست و لازم است در چارچوب قوانین شرع اقدام شود. یکی از نتایج مهم بحث جامعیت و کمال شریعت، اشتمال دین بر دولت و نهاد اجرایی است. پذیرش این قول به معنای تاسیس همه قواعد و اصول حکومت داری نیست، بلکه شریعت می تواند بعضی از قواعد و اصول عقلایی را تایید، برخی را تخطیه و به اظهار دیدگاه خود اقدام نماید.
کلیدواژگان: جامعیت، شریعت، اجتهاد، نهاداجرایی -
صفحات 57-83
نفاق رفتاری است ناشی از انگیزه های مادی و دنیوی؛ در چنین حالتی بشر به راستی و از درون به امری معتقد نیست بلکه از روی انگیزه های خاص تظاهر به اعتقاد می نماید.در ریشه یابی نفاق و رفتار منافقان به این نتیجه می رسیم که اهل نفاق انگیزه های مختلفی داشته اند و عوامل گوناگون منشا نفاق و رفتار منافقانه است. در این نوشتار کوشش گردیده تا بر پایه کتاب الله و روایات معصومین (ع) به بخشی از این گونه عوامل و رفتارها اشاره شود.
کلیدواژگان: نفاق، منافق، یهود، فساد، قرآن و روایات -
صفحات 85-101یکی از مباحثی که از دیرباز مورد توجه دانشمندان، مفسرین و متفکران علوم اسلامی بوده، بررسی و پژوهش پیرامون مفهوم " امی" بودن پیامبر است. این واژه با مشتقاتش در شش آیه از قرآن کریم آمده است. نظرات و آراء متفاوتی در تفسیر این کلمه مطرح شده که گاه این دیدگاه ها در تقابل و رد هم بوده است. یکی از معانی مطرح که از مقبولیت گسترده ای بهره می برد، " بی سواد و درس ناخوانده" است. مقاله حاضر می کوشد تا با بررسی تعاریف موجود، بر پایه آیات و روایات نظرات مختلف را بسنجد و قول مختار را مستدل نماید.کلیدواژگان: امی، ام القری، پیامبر اسلام(ص)، اهل کتاب، فطرت
-
صفحات 103-121اسراییل نام دیگر حضرت یعقوب بود و فرزندان آن حضرت را بنی اسراییل می گفتند. با همه اینها شواهد و قراین نشان دهنده انحراف و انحطاط آنهاست به طوری که قرآن کریم ایشان را سرسخت ترین دشمن مومنین می خواند و ویژگی هایی چون تبعیت از شیطان و هواهای نفسانی، شرک به خدا و کشتن انبیاء الهی را برایشان بیان می کند. از آنجا که بیشترین بخش تاریخی قرآن مربوط به این قوم است، این نوشتار برآن است تا ریشه های انحراف آنها را از منظر قرآن بررسی نماید.کلیدواژگان: بنی اسرائیل، یهود، تاریخ انحراف، تاریخ یهود
-
صفحات 123-149
بعد از انقلاب اسلامی ایران تاکنون آمریکا سه رویکرد را در مقابله با جمهوری اسلامی ایران در پیش گرفته است: قدرت سخت [1]، قدرت نرم [2]و قدرت هوشمند [3]. نگاهی به تاریخ آمریکا، نشان می دهد که سیاست خارجی این کشور در مقابل ایران در دوران جمهوری خواهان عموما بر پایه « قدرت سخت» بوده است که دوره جرج بوش پدر و پسر از جمله آنهاست. در مقابل «قدرت سخت»، استراتژی «قدرت نرم» توسط دمکرات ها و روسای جمهور برآمده از این حزب در برخورد با جمهوری اسلامی به کار گرفته می شود. اما پس از پیروزی اوباما در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا با شعار «تغییر»، او واژه «قدرت هوشمند» را به عنوان سیاست جدید کاخ سفید مطرح کرد که برای اولین بار توسط هیلاری کلینتون، وزیر امورخارجه اش، در کنگره بیان شد که امروز به عنوان مهم ترین ابزار در برابر ایران به شمار می آید و به طور حتم سیاست اوباما پیگیری و اجرای این نوع از قدرت خواهد بود. قدرت هوشمند توانایی تلفیق قدرت سخت و نرم برای ایجاد راهبردهای موفق است. به نظر می رسد دولت جدید آمریکا برای رویارویی با چالش های کنونی و آینده پیش روی خود، نسبت به تلفیق این دو مقوله برای ایجاد قدرت هوشمند تلاش خواهد کرد. آمریکا که طی سی سال گذشته به اهداف خود در برخورد با ایران دست نیافته، به دنبال روابط نزدیک با ایران در جهت دستیابی به همان اهداف گذشته، به خصوص جلوگیری از دستیابی ایران به دانش هسته ای می باشد. با توجه به شرایط حاضر، جمهوری اسلامی باید با تقویت خود در عرصه های گوناگون با قدرت هوشمند، هوشمندانه برخورد کند.
کلیدواژگان: قدرت سخت، قدرت نرم، قدرت هوشمند، اوباما، آمریکا، جمهوری اسلامی ایران -
صفحات 151-171
این تحقیق، در پی پاسخگویی به این سوال است که ارکان اصلی الگوی مدیریت بحران سیاسی در سیره امام خمینی (ره) کدامند؟ برای پاسخگویی به این سوال نگارنده پس از برشمردن و بررسی مهمترین رویکردهای اصلی و الگوهای رایج مدیریت بحران، به انتخاب الگوی مدیریت بحران سیاسی امام (ره) می پردازد و سپس با مطالعه موردی بحران تسخیر لانه جاسوسی به مثابه یکی از بزرگترین و مهمترین بحران های بعد از انقلاب اسلامی، عناصر اصلی الگوی مدیریت بحران امام (ره) شامل (برنامه ریزی، سازماندهی، تصمیم گیری، هدایت و رهبری و کنترل و نظارت) را در سه مرحله قبل از بحران، حین بحران و بعد از بحران مورد تحقیق و بررسی قرار می دهد.
کلیدواژگان: مدیریت بحران، امام خمینی(ره)، لانه جاسوسی، بحران -
صفحات 173-193
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به فاصله کوتاهی پس از پیروزی انقلاب اسلامی تدوین و به وسیله مجلس خبرگان تصویب شد. محتوای این قانون عمدتا برگرفته از تعالیم دین مبین اسلام و در برخی موارد نیز بر اساس رویه عقلا بوده است که در این میان نقش اندیشمندان اسلامی بسیار پررنگ می نماید. بر این مبنا تحقیق حاضر بر آن است تا اثبات کند که اندیشه های فقهی و سیاسی شهید محمد باقر صدر در کنار اندیشه های حضرت امام خمینی (ره) نقش موثری در تدوین قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران داشته است. این اندیشه ها با رویکردی الهی و تبیین نگاه اسلام به مفاهیمی چون حق حاکمیت الهی، جایگاه انسان درنظام آفرینش و آزادی انسان، چارچوب قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران را تعیین کرده اند.
کلیدواژگان: قانون اساسی، فقه اسلامی، منطقه الفراغ، مشروعیت، ولایت فقیه -
مفهوم کنش و ساختار در نظریه ساختاری شدن (با تاکید بر تحولات ایالات متحده آمریکا)صفحات 195-213تعریف مفاهیم کنش و ساختار ومیزان تاثیر گذاری هر یک از آنها بر تحولات اجتماعی، یکی از مضامین اصلی نظریات غالب جامعه شناسی مدرن است؛ به گونه ای که مرزبندی این نظریات براساس چگونگی نگرش هر یک از آنها به مفاهیم فوق شکل گرفته است. نظریات قایل به کنش عاملین در رخدادهای اجتماعی، نقش ساختارها را نادیده گرفته و نظریات ساختارگرا، کنش گران را موثر در وقوع تحولات نمی دانند. در این میان نظریه "ساختاری شدن" آنتونی گیدنز با نگاهی نو به مفاهیم فوق و ارایه تعاریف جدید از آنها، تحولات اجتماعی را به صورت توامان متاثر از این دو مفهوم دانسته و از این رهگذر توانایی خود را در جهت تبیین پدیده های اجتماعی ارتقاء داده است. این تحقیق ضمن واکاوی نظریه ساختاری شدن گیدنز و بررسی جایگاه کنش و ساختار در آن، با نگاهی کوتاه، تحولات ایالات متحده آمریکا را بر اساس دو مفهوم فوق تبیین کرده است.کلیدواژگان: ساختاری شدن، کنش، ساختار، آنتونی گیدنز، جامعه شناسی هرمنوتیکی
-
صفحات 215-245
انقلاب اسلامی ایران برای خود رسالتی جهانی قایل است. این رویداد، خود را جزء و زمینه ساز جریانی می بیند که آرمان آن از جهان گیری تا جهان داری اسلام به رهبری امام موعود (عجل الله فرجه الشریف) می باشد. لذا در جهت گسترش حوزه نفوذ اسلام درجهان تلاش می کند. در مواجهه با چنین رویکردی، و با وجود گذشت سه دهه از پیروزی انقلاب اسلامی، هنوز برای عده ای این سوال مطرح است که، با توجه به مسایل ومصالح داخلی، چرا باید در بیرون از مرزهای ملی و جهت انجام به اصطلاح رسالت های جهانی هزینه کنیم. درتبیین این موضوع دوسوال اساسی پیش می آید: نخست اینکه آیا اساسا چنین رسالت ومسوولیتی در عصر غیبت امام معصوم (ع) متصور است؟ و دوم اینکه در صورت ایجاد تزاحم بین منافع ملی با مسوولیت های فراملی، اولویت باکدام است؟ در پاسخ به پرسش های اندیشناک فوق، رویکردهای متفاوتی ارایه شده است. این مقاله با تعبیر این رویکردها به جهان گرایی اسلامی، در مقام آن برآمده است تا ضمن معرفی موارد مقارن با نهضت اسلامی در ایران، براساس اندیشه سیاسی امام خمینی (ره) به نقدآنها پرداخته و از این رهگذر رویکرد امام را تبیین نماید.
کلیدواژگان: حکومت جهانی اسلام، جهان گرایی، امام خمینی(ره)، انقلاب اسلامی، مسوولیت های فراملی، صدورانقلاب، منافع ملی
-
Pages 3-29
In spite of the extremes views on the topic, some have agreed with all kinds of action in religious mourning absolutely, while some other have agreed only with crying. Examining the proofs and refuting the extremes, this paper have proved that such actions as normal chest and head beating being mostly common today is lawful and religiously agreed with. Those actions like self-mutilation and self-flagellation with spiny chain, however, that cause religion to be degraded or cause some kind of harms for man or society cannot be religiously agreeable. Furthermore, normal chaining is doubtful with regard to the area of agreeable proofs.
Keywords: religious mourning, self-flagellation, self-mutilation, spiny chain, Imamiyeh jurisprudence -
Pages 31-55
Some of the logical propositions are of direct influence on inferring religious laws completeness and perfection of religion is one of the theological propositions having important influence in the interpretation of religious texts. According to author view religion is for happiness in earthly life and the hereafter; so on the basis completeness of religion the religious texts are interpreted in this direction. Islam but such enactment of law does not include dimensions of human's life. It is necessary to enact some required laws in the frame of Islam. One of the important result obtained from discussion of universality and perfections of religious is the influence of religion in government and the executive institution. Yet this does not mean the establishment of all rules and principles of government; but also, religion can confirm some rational principles and rules; deny some others and performs according to its own viewpoint.
Keywords: Completeness, Religion, Inferring Religious Law (Ijtihad), Executive Institution -
Pages 57-83
Mundanely caused, hypocrisy happens when, in spite of not believing in one point, one pretends to it. To find out the reasons making one to act hypocritically, we may reach to different causes. Based on Quran and traditions, some of hypocritical behaviors and their roots are to be mentioned in this paper.
Keywords: hypocrisy, hypocrite, Quran, traditions -
Pages 85-101From long ago, the word ummi has been attracted the attention of Muslim scholars and exegetics. The word and its derivations have mentioned in six verses of Quran. Various views have been presented in the field, some of them seem to oppose one another. Amongst the meanings, the most commen is "illiterate". This paper regarding the extant conceptions given seeks to analyze them and gives the new meaning.Keywords: related to Uma(h), related to Omol Qora (Meka), people of the divine Book
-
Pages 103-121Israel has been used as another name for Jacob; his son's, therefore, have been called as Bani Israel in Arabic. As is clearly understood by the holy Quran, the Jewish has degraded and diverted to such an extent that Quran has known them as the most stubborn enemies for Muslims, the follower of Satin and their bad desires; polytheism and the act of killing the prophets are also attributed to them in Quran. Since the holy Quran has boldly brought their history into eyes, this paper has intended to study the roots of this diversion in Quran.Keywords: Bani Israel, history of diversion. History ofsrael
-
Pages 123-149
Hard, soft and smart powers are the tactics used by America against Iran after Islamic revolution. American history shows that the Republican's foreign policy in this regard was of the hard one and so was the Gorge W Bush's, whereas, soft power approach had been chosen by Democrat presidents. White House new policy, since Obama was elected with the slogan of "change", varied to the smart power, being used by the secretary of state, Clinton, for the first time. As defined, smart power is the one applied to the ability which combines the soft and hard powers. Not being successful against Iran, America seeks to closely relate with Iran so as to reach to the purposes, specially by preventing Iran from having nuclear knowledge. It is reasonable, therefore, for Iran to smartly act against the smart power by being progressed in different filed.
Keywords: soft rower, Hard power, smart power, United State of America, Islamic Republican of Iran -
Pages 151-171
Main principles of the political crisis management regarding Imam Khomaini 's custom have come to be considered as a base for this paper. The most important models of typical management of the crisis are going to be explored and from midst of which Imam Khomaini 's is chosen. Planning, organizing, making a decision as well as leading and controlling have formed his major management principles which are clearly corresponded to that of capturing USA spying neat during the crisis.
Keywords: crisis management, Imam Khomeini, spying neat, Crisis -
Pages 173-193
The IRI Constitution was compiled and approved by the connoisseur parliament in a short time after the establishment of Islamic revolution. Its content is mostly derived from Islamic teaching and in some cases, is based upon the method of intellectuals. It should be stated that the part played by Muslim scholars have been considerable in the field. The paper has shown that Mohamad Baqer Sadr's political and jurisprudential thought along with Imam Khomaini's can be consider of high effect on it. Such thoughts with a Divine approach along with justifying Islamic view on such topics as Divine absolute right for sovereignty, man's place in the order of creation and man's freedom have formed the framework of IRI Constitution.
Keywords: Constitution, Islamic Jurisprudence, Legitimacy -
The concept of action and structure in the theory of structuralization (emphasizing the changings in USA)Pages 195-213Definition of action and structure along with the extent of their effect on social changing has been regarded of the basic principles in the theories of modern sociology. It is to such an extent that the theories are distinguished based on the concepts mentioned. Most theories of the modern sociology have been mainly influenced by the way the Action and the Structure are defined and how they effect on social phenomenon. The role of structuralists in social happenings is denied in the theories believing in the role of agents, while structuralists considers no importance for the actionism. Having newly been defined by Gidens, in his theory of becoming structural, these two concepts have known effective in social phenomenon. This theory, therefore, made Gidens highly able to analyze these happenings clearly. The place of the Structure and the Action, in this very theory, is what to be explained in this paper so that the united state of America's happenings can be analyzed.Keywords: Gidens, Social Theories, Structuralism, ctionism
-
Pages 215-245
Considering global responsibility, Islamic Republic of Iran, while spreading Islam, is to pave the ground for the Imam Mahdi's ruling on the world. After the three decades of Iran's revolution, it is questioned that why, in order to fulfill the mentioned responsibility, Iran involves expenses out of the country. To clarify this point, two questions are raised: first, dose such a responsibility have any essentiality during the Imam's occultation? Second, the priority is given to which one, when national interests stand in opposite site with international ones? To answer the above questions different approaches are given.
Keywords: Islamic Revolution, dialectic, Imam Mahdi
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.